………………………………………………. ……………………………………………….
Энэ авдран дээр нь байдаг зүйлийг хэлвэл Если перечислить вещи, которые стоят на этом сундуке, –
Ам дөрвөлжин хэмжээтэй Размером квадратные
Авч ашиглаж байдаг чамдаанууд нь Чемоданы, которые используют в пути,
Арав шахам давхраараа байдаг юм байна Стопкой почти в 10 штук.
Түүний нь амыг нээгээд үзвэл Если их открыть, там
Амраг эмэгтэйн хэргэлдэг То, что использует любимая женщина –
Сувдан сам Жемчужный гребень
Шүрэн даралт Коралловые украшения,
Алтан бугуйвч Золотые браслеты,
Мөнгөн бөгж Серебряные кольца,
Толь, сойз Зеркало, щеточки,
Тонгорог хайч Маникюрные ножницы,
Нүдний шил Очки,
Нүүрний Пүүдэр Пудра для лица,
Нүүр гарын саван Туалетное мыло,
Гал ноцоох чүдэнз Спички, чтобы зажигать огонь,
Нарийн зүү Швейные иглы,
Нандин утас Искусные нитки,
Зүү хуруувч чинь хүртэл Иголки и наперстки –
Цөм бүрэн байдаг юм байна. Все там есть в наборе.
Зүүн талд нь байдаг Стоящий на восточной стороне, –
Хүрэн бор авдрыг нь нээгээд үзвэл: Если открыть коричневый сундук,
Сүүл нь өөхөлсөн С курдюком жирным,
Сүвээ нь хэтэрсэн с боками огромными,
Ирэгэн хонины С взрослого барана,
Шүүс махнаас эхлээд свежего мяса начиная
Талд ургасан тарианы үр Плоды растений, выросших в степи,
Талхалж хийсэн гурилан боов Печенье, сделанное из теста, которое месили,
Тамсаг сайхан идээнүүд нь Вкусная прекрасная пища
Таваг тавгаараа байдаг юм байна. Разложена на тарелках.
Зүүн талд нь байдаг Если открыть шкафчик для посуды,
Эргэнэгний нь амыг нээгээд үзвэл Стоящий на восточной стороне,
Ах Зөвлөлт Холбоот Улсын Братского Советского Союза
Аж үйлдвэрт хийгдсэн на заводе сделанный
Шингэн дуутай ширмэн тогоо Увидишь чугунный котел с глухзвонный,
Паалантай түмПэн Эмалированный тазик,
Гуулин данх Латунный чайник,
Зэс тунх Медный чайничек,
Хувин сав Ведра,
Ган уур Стальная ступка,
Ган сүх Стальной топор,
Ганзуурга хасууртай Очаг для огня
Галын тулга Со стальной мешалкой,
Зуух яндан Печь и труба,
Аргалын авдар Ящик для кизяка,
Араг савар Корзина и вилка для кизяка,
Харуул ойл Рубанок,
Хасуур цүүц Стамеска,
Тал сүх Топорик,
Тонгорог хайч Ножницы,
Галын хайч Ножницы для очага,
Цөм бүрэн байдаг юм байна. Все там есть в полном наборе.
Зааны ширэн хөхүүртэй В бурдюке из слоновьей кожи
Зандан модон бүлүүртэй С мешалкой из сандалового дерева
Амтат сайхан айраг чинь Вашего прекрасного вкусного кумыса
Хахирч исдэггүй хөхүүрэндээ В бурдюке, где он не перекисает,
Арвин ихээр байдаг юм байна. Полным-полно.
Гадна гараад харвал А если выйти наружу и посмотреть –
Харваж хүрэхгүй зэлтэй Привязь такая, что выстрелом не достанешь,
Хатирч хүрэхгүй бэлчээртэй Пастбища такие, что не объедешь рысью,
Зэллэсэн унага нь Жеребят на привязи
Зээр гөрөөснөөс олон Больше чем диких антилоп.
Ногтолсон унага нь Взнузданных жеребят
Ногтруу шувуунаас олон Больше чем птиц-рябчиков.
Бор цоохор азаргатай Есть гнедые пестрые жеребцы,
Шар цоохор гүүтэй Есть рыжие пестрые кобылы,
Шалмаг хурдан жороотой Есть быстрые выносливые скакуны
Шандастай хурдан хүлгүүдтэй Со скорой легкой иноходью.
Буянт олон адуун сүрэгт чинь В многочисленном богатом табуне у вас
Багшран идээшилж байдаг юм байна. Они пасутся, теснясь.
Хойд талд нь На северной стороне
Холбоо бөхтэй С двумя горбами и
Хос тавагтай Раздвоенными копытами
Үүлэн цагаан бууртай Во главе с облачно-белым верблюдом-самцом
Өнөр олон тэмээн сүрэг чинь Ваше огромное стадо верблюдов
Өсөн үржиж байдаг юм байна. Растет и множится.
Урд талд нь На южной стороне
Зэргэр эрвэгэр эвэртэй С кручеными рогами,
Хар тарлан зүстэй Черные и пестрые,
Хайнаг сарлаг үхэр чинь Ваши яки сарлаки
Улаан халзан бухтай С рыжими быками с белой мордой
Урамдах сайхан дуутай Могут они сравниться рыком.
Өсөж олшрох Вместе с монгольскими коровами
Үржил шимтэй Которые размножаются
Монгол үхрийнхээ хамтаар И приносят плоды,
Оршин тогтнож байдаг юм байна. Живут и пасутся.
Хотонд нь ороод харвал Если зайти в загон, то
Аргай эвэртэй С таранными рогами,
Ургаа дуутай С громкими голосом,
Төө үстэй С шерстью в пядь длиной.
Төгрөг сүүлтэй С круглыми курдюками,
Түмэн цагаан хониныхоо хамтаар Вместе с десятью тысяч овец
Сэлмэн эвэртэй Имеющими сабельные рога,
Шингэн дуутай Жидкие голоса,
Ямааныхаа хамтаар оршин тогтнож байдаг юм байна. Вместе с козами, Живут и пасутся.
Энэ бүх зүйлүүдийг олж цуглуулсан тэр……….. гуайн ….-гуая, который все это нажил и собрал,
Эрчимт бүтээч хөдөлмөрөөс энд томьёолон тоочвол Если рассказать по порядку о настойчивом труде его то –
Гэрт байвал ажилсаг В юрте работящ,
Конторт суувал албасаг Конторе официален,
Олон түмэндээ алдартай Прославлен среди народа,
Онц сайхан найрамдуу юм байна Очень дружен и приветлив.
Энэ сайхн эрийн чинь дэргэд байдаг с этим прекрасным мужчиной, рядом находящуюся
Дэгжин хонгорыг хэлбэл Опишу милую женщину,
Дун цагаан царайтай У нее раковинно-белое лицо,
Дуран хар нүдтэй Черные зоркие глаза,
Гурваар дарсан гэзэгтэй Косы, соединенные по три,
Гоолиг шулуун нуруутай Прямая стройная спина,
Хув шиг ягаан хацартай Розовые щеки, словно янтарь.
Хувьсгалын өмнө зүтгэлтэй Она трудится ради революции,
Эвлэл намын батлахтай Имеет удостоверение союза или партии.
Элдэг зөөлөн ааштай У нее мягкий нрав,
Ажил бүртээ Во всякой работе
Амжилтыг гаргадаг Добивается успехов,
Хөдөлмөр бүртээ бүтээлийг мандуулдаг В любом труде достигает результата,
Жирийн малчин бүсгүй юм байна Простая женщина-скотовод.
Нэг малаас гарах От каждой скотины
Ашиг шимийг нэмэгдүүлж ирсэн Отдачу увеличивает,
Гавьяатай юм байна Такую заслугу имеет.
Энэ хоёрын дундаас От них двоих
Энхрий цэцэг шиг бултайж төрсөн Словно нежные цветы, родились-высунулись
Эрдэнийн толь шиг гялтайж төрсөн Словно драгоценные зеркала, родились-заблестели
Энхрий хайрт алаг үрсийнхээ хамтаар Любимые пестрые дети.
Ажлын өндөр амжилт гаргаж Они добиваются успехов,
Аварга бүтээлийн хөдөлмөрийг мандуулж Героический труд прославляют,
Алдар нэр хүндтэй Имеют славу
Албан тушаал ихтэй И высокие должности,
Эрдмийн ихийг сурч Выучились наукам,
Эрхэм зэрэгт хүрч Достигли почетных степеней,
Гавьяа одонгоор шагнуулж Награждены орденами-медалями,
Гарамгай удирдагч болоод Стали выдающимися руководителями.
Өндөр дэнжин дээр Все вместе на высоком месте
Өргөөгөө барьж Поставили юрту,
Өргөн талдаа малаа бэлчээж В широкой степи пустили пастись скот,
Тогоо бүхэндээ сүү хөөрүүлж В каждом котле кипятите молоко,
Торх бүхэндээ өрмөө хурааж В каждой сумке собирается сушеные пенки,
Сав болгондоо аарц шүүж В каждой посуде жидкий творог процеживаете,
Суулга болгондоо тараг бүрж В каждой бадье простоквашу заквашиваете,
Шинэ ааруулыг хүүдийгээр дүүргэж Свежим арулом наполняете мешки,
Шингэн зөөхийг хувингаар мэлтэлзүүлж Свежую сметану наливаете до краев,
Идээ цагааг тавгаар овоолж Молочную пищу накладываете в тарелки,
Ирэгний махыг түмПэнгээр овоолж Баранье мясо наваливаете в тазы,
Аав ээждээ өгөн хүндэтгэж Подносите родителям,
Элгэн садандаа өргөн дэвшүүлж Угощаете близких родственников.
Харц олноо Простых людей.
Хуримлан зочилж Принимаете в гости
Хамаг нийтээрээ цэнгэн найрлаж байгаа юм байна Все вместе широкий пир ведете.
Энэ айлын найран дээр Этой семьи на пир
Урилгаар оролцож байгаа Пришедших по приглашению:
Олон нөхдийг хэлбэл: Расскажу о товарищах,
Намын хүндэт гишүүд Уважаемые члены партии,
Наян настай өвгөд эмгэд Старики и старухи 80 лет,
Нялх балчир үр хүүхдүүд Малолетние детишки,
Бригад сумын албан хаагчид Работники сомонов и бригад,
Баатар цэргийн түрүүч офицер, генералууд Героические военные сержанты, офицеры и генералы,
Циркийн олон номерчид Исполнители цирковых номеров,
Соёлын ордны дуучид Певцы из домов культуры,
Сургуулийн Пионер сурагчид Пионеры школьники,
Сурлагатан олон багш нар Многие учителя и ученики
Алс замын тууварчингууд Перегонщики скота издалека,
Аян жингийн тээвэрчид Караванщики,
Хороо хорины дарга нар Начальники кварталов-двадцаток,
Хоршоо дэлгүүрийн худалдагч нар Продавцы магазинов,
Хол ойрын зочид Далекие и близкие гости,
Уудам их замын барилгачид Строители широких дорог,
Завод тасгийн эрхлэгчид Начальники заводских отделов,
Зарлага галч манаачид Выезжающие по вызову пожарные,
Төмөр модны сайчууд Передовые работники на электрических столбах,
Төрөл бүрийн үйлдвэрлэгчид Трудящиеся разных производств,
Невт нүүрсний уурхайчид Нефте- и угледобытчики,
Нэгдэл аж ахуйн дарга нар Руководители объединений,
Улс орны зүтгэлтэн Государственные деятели,
Уран дархан сийлбэрчид зурагчид Резчики и художники,
Уурын тэрэгний жолооч нар Водители паровых машин
Утас телефоны холбоочид Связисты телефонисты,
Улсын эркорд аваргууд Рекордсмены страны,
Шүүх Прокурын дарга нар Начальники судов и прокуроры,
Шүлэг туужийн зохиолч нар Писатели стихов и повестей,
Цагдан сэргийлэхийн ажилтан Работники милиции,
Сонин хэвлэлийн сурвалжлагчид Корреспонденты газет и журналов,
Ойн ангийн цагдаа нар Лесные милиционеры,
Мэргэжлийн олон эмч нар Профессиональные врачи,
Малчин олон ардууд Скотоводы.
Цөм бүгдээр хуран цуглаж Все вместе здесь собрались
Араар суусан ах нар Старшие, рассевшиеся сзади,
Араалдаж суусан дүү нар Младшие усевшиеся рядами,
Өврөөр суусан идэвхтнүүд Активисты, рассевшиеся спереди,
Үелээд суусан эмэгтэйчүүдийнхээ Женщины, усевшиеся группами.
Алаг сайхан сонорт нь Их прекрасному вниманию
Дуулган сонсгож Подношу
Баттай айл гэр бүл болохын Благой юрол
Сайн ерөөлийг О крепкой семье,
Дээш дээш нь дэвшүүлэн айлтгая. Ввысь его возношу.
Красота то какая неописуемая!
