Лингвофорум

Сәләм дуҫтар!
Säläm duśtar!

Бында кем дә булһа башҡортса һөйләме?
Bında kem dä bulha başqortsa höyläme?

Албитта

Монда татарлар язсалар ярыймы?

Цитата: "rouslan85" от
Монда татарлар язсалар ярыймы?

Татарсаламы?

Саламатсыздарбы! Башкырча сюлёгёндю юйрётё бергиле! Мюмкюн болсо.

Һаумыһығыҙ!
Ниңә юғалдығыҙ, мөхтәрәм ҡәрдәшләр? :???

Һаумығыҙ! Беҙ (мөхәрәм ҡәрҙәштәр) бында. :green: 

Йаҡшы!  8-)

Йаҡшы тип әйтелә, ә яҙыла яҡшы.  ;) 

Dana

по-моему вы пишете не по-башкирски ;)

Олбанча.

Цитата: Алексей Гринь от января  9, 2009, 23:07
Олбанча.

Olbansa (sic!) tügel, "olbaşqortsa" moğayın. :D
Олбанса (sic!) түгел, "олбашҡортса" моғайын. :D

Цитата: Dana от сентября  2, 2008, 22:17
Татарсаламы?

Tatarsamı?

 Ярай инде! Сәләм алейкум! Мин да Башкорт!

Цитата: Асадъ от февраля  4, 2011, 17:47
Ярай инде! Сәләм алейкум! Мин да Башкорт!

Наверное:
Ярай инде! Сәләм әләйкем! Мин дә Башкорт!

   Барыбер был... Японса түгел бит. Аңлатып була! :negozhe:

Цитата: Асадъ от февраля  9, 2011, 15:19
   Барыбер был... Японса түгел бит. Аңлатып була! :negozhe:

Añlatıp bula, döröś. Ämmä döröś yađırğa tırışırğa la käräk.

  Латинса алифба нык уңайхыз тип уйлайым. Урыс алифба етмәй икен - латинса нисек булыша?
  Тарих тарафындан - Арапса уңай, практик тарафындан - Урысса яңалиф якши.
  Ниңә гел велосипедтар уйлап табарга теләхегез???

Цитата: Асадъ от февраля  9, 2011, 15:37
  Латинса алифба нык уңайхыз тип уйлайым. Урыс алифба етмәй икен - латинса нисек булыша?
  Тарих тарафындан - Арапса уңай, практик тарафындан - Урысса яңалиф якши.
  Ниңә гел велосипедтар уйлап табарга теләхегез???

Кирил әлифбаһында ла яҙа алам :) практик яғынан латинса ла миңә оҡшай
Урыҫса яңалиф - нимә ул? Сөнки Яңалиф - Совет ваҡытындағы төрки латин әлифбаһы.

   Бөтөн алифбалар - урыс та, латин да - яңалифтар... "Бысагыма алифтар" тип аталмаска...

Цитата: Асадъ от февраля  9, 2011, 15:49
   Бөтөн алифбалар - урыс та, латин да - яңалифтар... "Бысагыма алифтар" тип аталмаска...

Añlaşıla. Ä ğäräp älifbahı?

    Әйбет бит ул, реформланмаган кына...

Цитата: Асадъ от февраля  9, 2011, 15:55
реформланмаган кына...

Mineñsä, qıśqa reforma käräk, sönki huđınqı öndär reformlanmağan älifbahında döröś kürenmäy.
Tübändäge sistema yaqşıraq bulır:
a, o, u, ı öndäre ösön "normal" tamğalarđı qullanırğa
hüđđä ä, ö, ü, e önö bulha, unıñ başında hämđä-ne quyırğa.
Başqort tele ösön bıl sistema yaqşı, sönki başqort hüđendä huđınqı öndärđeñ ber genä törö bulırğa mömkin.

   Уларзы (хузынкы хәрефтәрзе) гел күрсәтергә кәрәк түгел бит! Хүззәр кыскарак булыр - аңлатырга уңайрак булыр бит. Беренсе тапкырзан бөтөн хүззе күрә алырмын да тизерәк кенә укырмын.

Цитата: Асадъ от февраля  9, 2011, 16:19
   Уларзы (хузынкы хәрефтәрзе) гел күрсәтергә кәрәк түгел бит! Хүззәр кыскарак булыр - аңлатырга уңайрак булыр бит. Беренсе тапкырзан бөтөн хүззе күрә алырмын да тизерәк кенә укырмын.

Belmäyem. Bötöhönä lä, ber nisä huđınqı ön hüđđä kürhätelgän bulırğa teyeş (yaqşı miśal - yähüd tele)

Ярай, яҙыу юлдары тураһында һөйләшеп алдыҡ ти. Әлегә ғәмәлдә булғанса яҙайыҡ тип тәҡдим итәм - минеңсә, ул уңайлы.
Бында ингеләп йөрөгәндәр бырмы?

бырмы? а не бармы?

Дөрөҫ, бармы. Ғәфү үтенәм, яҙа киткән

Цитата: Borovik от марта 21, 2011, 17:55
Ярай, яҙыу юлдары тураһында һөйләшеп алдыҡ ти.

:) täqdimdärem bar inde. Ä beräy älifbanıñ uñaylılığı/uñayhıđlığı turahında qullanılğanda ğına belä alabıđ, yuqmı?

эйе, ризамын.

Практик яҡтан ҡарағанда, хәҙерге башҡорт яҙыуы минеңсә бик тә уңған, яңы юл-ысулдар уйлап тороу кәрәк түгелдер. Бөгөнгө көндә компьютерҙа ла уны ҡулланыу анһат

Һаумыһығыҙ! Ысын, хәҙерге көндә компьютер менән күбеһе анһат! Дуҫтар, кем нимә уйлай икенсе телдәрҙән ингән һүҙҙәр тураһында?

Сәләм!
Эйе, компьютер заманында күп эш-ҡылыҡтар анһатайып ҡалды.  :=

Цитата: Ahtjamberg от июля 29, 2011, 17:18
Дуҫтар, кем нимә уйлай икенсе телдәрҙән ингән һүҙҙәр тураһында?

Ҡайһы телгә, башҡортсағамы? Әллә ғөмүмән, бер телдән икенсе телгә ингән һәҙҙәр тураһындамы?

Эйе, икенсе телдәрҙән башҡортсаға. Күп уйлап йөрөнөм дә, исланд телендә һымаҡ ингән һүҙҙәрҙе үҙ ыңғайыбыҙға әйләндерергә кәрәк тип уйлайым.

Мәҫәлән?
Ahtjamberg, исланд телен өйрәнәһегеҙме?

Borovik, хәҙерге ваҡытта скандинав телдәренән швед телен өйрәнәм, роман телдәрҙән испан һәь португал телдәрен өйрәнәм. А исланд телен тураһында ғына беләм. Бәлки киләсәктә өйрәнә башлармын. Яғымлы тел. Һин ниндәй телдәр беләһең?

Ahtjamberg
Мин инглиз теленә тәржемәсе булып эшләйем. Нимес телен дә арыу ғына беләм

Швед телен мин бер аҙ ишеткәнем бар - ул да минә яғымлы күренде.

Цитироватьисланд телендә һымаҡ ингән һүҙҙәрҙе үҙ ыңғайыбыҙға әйләндерергә кәрәк тип уйлайым

Бер-ике миҫал күрһәтерһегеҙме?

Borovik, мәҫәлән, исланд телендә электр (rafmagn) - ғәрәбә көсө тип тәржемә ителә, ә батарея (rafgeymir) - ғәрәбә һаҡсыһы тип тәржемә ителә. КИНО - тере һүрәттәр тип атайҙар. Уларға ҡарап үҙ телемә лә шундай һүҙҙәр индерергә булдым. Үҙем генә түгел инде, йыйылышып))) Ғәрәп телдәрҙән дә алып була, үҙ телебеҙ менән һүҙҙәрҙә әйләндерергә була.  Теплоходты БАҺЫРА тип итер инем, магазинды - ӘЛМӘҪӘН тип, телефонды - БӘЙЛӘНСЕК тип атаринем һәм күп интернациональ һүҙҙәрҙе әйләндерергә була.

Цитата: Ahtjamberg от августа  8, 2011, 19:07
Borovik, мәҫәлән, исланд телендә электр (rafmagn) - ғәрәбә көсө тип тәржемә ителә, ә батарея (rafgeymir) - ғәрәбә һаҡсыһы тип тәржемә ителә.

Гәрәбә (янтарь) мәғәнәһендәме???  :-\ Бик ҡыҙыҡ икән

Цитата: Ahtjamberg от августа  8, 2011, 19:07
КИНО - тере һүрәттәр тип атайҙар.

Башҡортса  йәнһүрәт (http://ru.wiktionary.org/wiki/%D0%B9%D3%99%D0%BD%D2%BB%D2%AF%D1%80%D3%99%D1%82) тигән һүҙ бар ҙа инде. Мин уны бик йәтеш неологизм тип күрәм.

Цитата: Ahtjamberg от августа  8, 2011, 19:07
Уларға ҡарап үҙ телемә лә шундай һүҙҙәр индерергә булдым. Үҙем генә түгел инде, йыйылышып))) Ғәрәп телдәрҙән дә алып була, үҙ телебеҙ менән һүҙҙәрҙә әйләндерергә була.  Теплоходты БАҺЫРА тип итер инем, магазинды - ӘЛМӘҪӘН тип, телефонды - БӘЙЛӘНСЕК тип атаринем һәм күп интернациональ һүҙҙәрҙе әйләндерергә була.

Ahtjamberg, һеҙ был һуҡмаҡтан тәү үтеүсе кеше түгелһегеҙ... Тел ғилемендә был пуризм, йәғни тел таҙалығын бағыу тип атала. Бындай ысулды күп телдәрҙә ҡулланып ҡарағандар ҙа инде - әлеге лә баяғы исланд теле быға сағыл миҫал булып тора.

Башҡорт теленә килгәндә, мин бындай ғәмәлде бик романтик һәм тормоштан алыҫ тип күрәм :no: Башҡорт теленең хәҙерге тормош-көнкүрешендә күпкә әһәмиәтле проблемалар бар. Мәҫәлән, әҙәби башҡорт теле урындағы ҡайһы бер башҡорттар тарафынан һаман да стандарт тел булараҡ ҡабул ителеп етмәгән. Пуризм менән шөғөлләнә башлар өсөн бар милләт теле берҙәм һәм ҡабул ителгән булыр тейеш ИМХО, юғиһә былай ҙә берҙәм рәүешкә тупланып етмәгән башҡорт теле даирәһе бөтөнләй тарҡалыуы бар. Ни өсөн тип һораһағыҙ, үҙ ҡарашымды ентеклеберәк итеп аса алам.

Телде үҫештереү бик тә йән атып торһағыҙ, мин һеҙгә башҡа йомоштар тәҡдим итә алам

PS. Ни өсөн баһыра, ни өсөн әлмәҫән? Башҡа төрки телдәргә ҡарағынығыҙ бармы? Минеңсә, башҡорт телен тулыштырыр өсөн ин башта татар, ҡаҙаҡ, ҡырғыҙ телдәрен ҡараштытыр кәрәк. Мәҫәлән, теплоход һүҙе ҡырғыҙса туранан-тура кеме була, йәиһә башҡортса "кәмә". Ни өсөн уны башҡорт теленә лә ошо бик тура һәм тәбиғи мәғәнәлә индермәҫкә? Минеңсә, бындай юл башҡорт теле өсөн күпкә тәбиғи һәм урынлы булыр ине.

Цитата: Borovik от августа  9, 2011, 10:59

Цитата: Ahtjamberg от августа  8, 2011, 19:07Borovik, мәҫәлән, исланд телендә электр (rafmagn) - ғәрәбә көсө тип тәржемә ителә, ә батарея (rafgeymir) - ғәрәбә һаҡсыһы тип тәржемә ителә.

Гәрәбә (янтарь) мәғәнәһендәме???  :-\ Бик ҡыҙыҡ икән

Дөрөҫ, грек телендә ελεκτρον һүҙе ғәрәбә тигендә аңлата.

Цитата: Borovik от августа  9, 2011, 10:59
Пуризм менән шөғөлләнә башлар өсөн бар милләт теле берҙәм һәм ҡабул ителгән булыр тейеш ИМХО, юғиһә былай ҙә берҙәм рәүешкә тупланып етмәгән башҡорт теле даирәһе бөтөнләй тарҡалыуы бар.

Ошолай ҙа булыуы мөмкин

Цитата: Ahtjamberg от августа  8, 2011, 19:07
Ғәрәп телдәрҙән дә алып була...

Цитата: Borovik от августа  9, 2011, 10:59
Минеңсә, башҡорт телен тулыштырыр өсөн ин башта татар, ҡаҙаҡ, ҡырғыҙ телдәрен ҡараштытыр кәрәк.

Миңә беренсе юл да, икенсеһе лә оҡшай. Баланс ҡына кәрәк.

Цитата: Borovik от июля 29, 2011, 22:09
Мәҫәлән?
Ahtjamberg, исланд телен өйрәнәһегеҙме?

Просто потому что это один из самых "пуристских" языков в мире. В нем практически нет заимствований (кальки есть, правда), но все новые реалии образуются от исконных корней, как верно пишет  Ahtjamberg. 

Цитата: Comp1089 от сентября 14, 2011, 17:45

Цитата: Borovik от августа  9, 2011, 10:59
Пуризм менән шөғөлләнә башлар өсөн бар милләт теле берҙәм һәм ҡабул ителгән булыр тейеш ИМХО, юғиһә былай ҙә берҙәм рәүешкә тупланып етмәгән башҡорт теле даирәһе бөтөнләй тарҡалыуы бар.

Ошолай ҙа булырға мөмкин

Цитата: Ahtjamberg от августа  8, 2011, 19:07
Ғәрәп телдәрҙән дә алып була...

Цитата: Borovik от августа  9, 2011, 10:59
Минеңсә, башҡорт телен тулыштырыр өсөн ин башта татар, ҡаҙаҡ, ҡырғыҙ телдәрен ҡараштытыр кәрәк.

Миңә беренсе юл да, икенсеһе лә оҡшай. Баланс ҡына кәрәк.

Zhendoso, рәхим итеп ҡатнашығыҙ. Башҡортҡа сыуаш ят түгел инде  :yes:
Был ҡыҙыҡлы һөйләшеү, тик минеңсә башҡорт теленең көндәлек йәшәйешендә мөһимерәк тә һорауҙар барҙыр  :???

Сит телдәрҙән индерелер һүҙҙәргә килгәндә, минеңсә уларҙың кәрәклеге ҡайһы бер осраҡтарҙа, контексттарҙа юҡҡа сығыуы ла йыш ҡына осрай - башты эшләтеп, данлап уйлап ҡараһаң, тап башҡортса әйтеү юлы ла табыла торған

Цитата: Borovik от сентября 14, 2011, 18:30
...Сит телдәрҙән индерелер һүҙҙәргә килгәндә, минеңсә уларҙың кәрәклеге ҡайһы бер осраҡтарҙа, контексттарҙа юҡҡа сығыуы ла йыш ҡына осрай - башты эшләтеп, данлап уйлап ҡараһаң, тап башҡортса әйтеү юлы ла табыла торған

Согласен, ресурсы башкирского (как и остальных тюркских) далеко не исчерпаны. Но сложилась ситуация, что производные от исконных корней, образованные средствами своего языка, кажутся нам более неестественными чем заимствования из совершенно чужих (типа нейтральных). Надо ломать стереотипы.

Цитата: Zhendoso от сентября 14, 2011, 18:55

Цитата: Borovik от сентября 14, 2011, 18:30
...Сит телдәрҙән индерелер һүҙҙәргә килгәндә, минеңсә уларҙың кәрәклеге ҡайһы бер осраҡтарҙа, контексттарҙа юҡҡа сығыуы ла йыш ҡына осрай - башты эшләтеп, данлап уйлап ҡараһаң, тап башҡортса әйтеү юлы ла табыла торған

Согласен, ресурсы башкирского (как и остальных тюркских) далеко не исчерпаны. Но сложилась ситуация, что производные от исконных корней, образованные средствами своего языка, кажутся нам более неестественными чем заимствования из совершенно чужих (типа нейтральных). Надо ломать стереотипы.

Быныһын да тап дөрөҫ әйтәһегеҙ...
Бәхеткә, башҡорт теле япа-яңғыҙ түгел - тиҫтәләгән төрки телдәр һанынан бер нисәһе башҡортсаға бик тә яҡын, уларҙың тәжрибәһен өйрәнеү-үҙләштереү бик шәптән булыр ине.

Бығаса, тик татарсанан ғына ҡайһы бер неологизмдарҙы алып маташыуҙар булды - күбеһе уңышлы булып сыҡманы. Мәҫ. эйәрсен (тат. иярчен) һүҙе тегә тап ятманы - урыҫса спутник тип әйтеү беҙгә йәтешерәк күренә  :???

Валентин әүлиәһе көнө менән ҡотлайым барығыҙҙы ла!

Цитата: Пассатижи от февраля 14, 2014, 07:05
Валентин әүлиәһе көнө менән ҡотлайым барығыҙҙы ла!

;D
Изге Валентин булһа кәрәк