V. какъ-то подзабылъ сей замѣчательный языкъ; и онъ, когда вчера V. снова селъ за чтенiе на нёмъ, конечно-же припомнилъ V.'у всё невниманiе: V. вообще съ трудомъ понималъ написанное.
Скоро сюда посыплются вопросы: V. пройдётъ чутокъ упражненiй на Живой Мочѣ, и посыпетъ сюда вопросы.
þá er þó brúkun þess i lögunum eigi jafnan auðskilin...
начнёмъ, Господа, съ того, что зададимся вопросомъ, какой вооще части рѣчи слово выдѣленное будетъ
Цитата: Versteher от января 30, 2012, 10:10
Скоро сюда посыплются вопросы: V. пройдётъ чутокъ упражненiй на Живой Мочѣ, и посыпетъ сюда вопросы.
Посыплются? После "Живой Мочи"? :-\
А что это, украинский?
brúkun f -ar использование, употребление, применение.
Аккузатив.
В словарях часто можно найти ссылки на древне-северный, но попробуйте найти ссылки на древне-норвежский....
ok var hann senn ór augliti mér, ok veit ek ekki til hans.
Господа, а вотъ сiе: senn - если отъ глаголу: at sé - будетъ, то V. не умѣетъ толковать предложенiе грамматически..
Senn - это наречие "скоро".
покорнѣйше благодарю
Господа,
svá at um síðir réðu þeir á hendr honum,
переводимое какъ:
так что, наконец, сговорились против него те
um síðir réðu, á hendr - это сочетанiя такiя, или что-съ?
Цитата: Versteher от марта 11, 2012, 18:59
um síðir réðu, á hendr - это сочетанiя такiя, или что-съ?
Да-съ, сочетания:
um síðir - в конечном счёте, наконец
á hendr + Дат. - против кого-л.
покорнѣйше благодарю-съ
at ein eik mikil stóð í höllinni ok limar trésins með fögrum blómum stóðu út um ræfr hallarinnar, en leggrinn stóð niðr í höllina, ok kölluðu þeir þat barnstokk.
Господа, въ Altnordisches Glossar вижу: leggr - Schenkel.
Какъ ни стараюсь, не могу увидеть въ Schenkelѣ нѣчто похожее на стволъ дерева.
Поможемъ V.'у?
Цитата: A concise dictionary of Old Icelandic от
leggr (-jar, -ir), m. (1) hollow bone (of arms and legs); (2) leg; komast á legg, to grow up (þá vóru synir hans vel á legg komnir); (3) stem of a plant; (4) shank of an anchor; (5) shaft of a spear.
Древнесеверный - это что?
Цитата: Nevik Xukxo от марта 18, 2012, 20:42
Древнесеверный - это что?
Шо-то германское, похоже.
Цитата: Nevik Xukxo от марта 18, 2012, 20:42
Древнесеверный - это что?
Old Norse = древненорвежский/древнеисландский
покорнѣйше благодарю =)
Sá maðr var berfættr ok hafði knýtt línbrókum at beini.
Господа, а коея-вины-ради тутъ стоитъ дательный падежъ: связка штанамъ?
Eptir þetta gengr sjá inn gamli maðr út ór höllinni
Господа, прошу объяснить неискушонному въ тонкостяхъ Древнесѣвернаго, коея-вины-ради вмѣстѣ стоятъ: sá и inn, какъ-будто не значатъ онѣ одно и то-же?
1. Sá maðr var berfættr ok hafði knýtt línbrókum at beini.
Вообще-то knýta управляет винительным, но тут видимо имелась в виду некоторая инструментальность.. заодно это свидетельство того, насколько дательный и винительный близки друг другу в качестве падежа прямого дополнения.
2. Eptir þetta gengr sjá inn gamli maðr út ór höllinni.
Да, sá (sjá) и inn значат тут практически одно и то же: первое - "тот", второе - опред. артикль, который тут вроде как избыточен, но в некоторых скандинавских языках (норв., швед., фарер.) до сих пор встречается в конструкциях с определённым местоимением и прилагательным (ну разве что в суффигированном обличье), напр., фарер. tann gamli maðurin, швед./норв. den gamle mannen.
Вотъ старое Гутнiйское предложенiе:
vindr ai drotin aiþi uppi haldit..
Вопросъ: почему здесь: haldit, а не: halda? Vinna halda - съумѣть [aastadkomma] держать слово; но супинъ-то зачѣмъ?
В ряде конструкций со значением возможности вместо инфинитива употребляется супин, напр., др.-исл. hann getr
komit 'он может прийти', hón fær með engu móti
vakit þá 'она никак не может разбудить их'.
Цитата: Versteher от апреля 1, 2012, 18:01
Vinna halda - съумѣть [aastadkomma] держать слово; но супинъ-то зачѣмъ?
Я бы сказал "vinna uppi halda".
Ещё, помнится Карлъ Фердинандовичъ Беккеръ писалъ о томъ, что раньше часто говорили: ȝesprochen wird, имѣя въвиду sprechen wird.
Но возникаетъ вопросъ: откуда-же пошла толикая вольность?
Господа,
at hann vill heim fara ok bíða eigi þess, er vindr yxi eða sjá gerir ófæran.
Вопросъ, а почему тутъ: yxi, то есть сосл., а потом: gengir, изъяв..?
Цитата: Versteher от апреля 1, 2012, 19:54
Ещё, помнится Карлъ Фердинандовичъ Беккеръ писалъ о томъ, что раньше часто говорили: ȝesprochen wird, имѣя въвиду sprechen wird.
Но возникаетъ вопросъ: откуда-же пошла толикая вольность?
Не помню точно, по-моему об этом кто-то писал. Надо посмотреть, что на этот счёт пишет СГГЯ.
Цитата: Versteher от апреля 1, 2012, 20:33
Господа,
at hann vill heim fara ok bíða eigi þess, er vindr yxi eða sjá gerir ófæran.
Вопросъ, а почему тутъ: yxi, то есть сосл., а потом: gengir, изъяв..?
Имеете в виду gerir? Я думаю, что это пример того, что употребление сослагательного наклонения не было ещё устоявшемся. Например, в современном языке было бы "[Þá segir Siggeirr konungur,] at hann vil
ji heim fara..". Помимо того, язык саг очень близок к разговорному и для него, соответственно, типичны перескоки между настоящим и прошедшим временем.
ещё:
Nú gengr Signý heim, en þeir búa eptir um nóttina
переводится какъ:
Тут вернулась Сигню домой, а они заночевали
такъ что же: búa eptir um nóttina - всегда значитъ: заночевать?
Цитата: Versteher от апреля 15, 2012, 20:27
búa eptir um nóttina - всегда значитъ: заночевать?
Дословно это значит "остановиться (на ночлег)", где глагол búa означает пребывание под крышей, а постверб eptir - смысл "остаться (на месте)". См. также:
búa - A. NEUTER, to live, abide, dwell, = Gr. GREEK, Lat. habitare; sú synd sem í mér býr, Rom. vii. 17, 20; í mér, þat er í mínu holdi, býr ekki gott, 18; hann sem býr í ljósinu, 1 Tim. vi. 16; fyrir Heilagan Anda sem í oss býr, 2 Tim. i. 14; Látið Christs orð ríkulega búa meðal yðar, Col. iii. 16; þá trú ... sem áðr fyr bjó í þinni ömmu Loide, 2 Tim. i. 5; þat hit góða sem í oss býr, 14; hann sem býr í ljósinu, þar einginn kann til að komast, 1 Tim. vi. 16; hence íbúð, living in, etc.; in many of those passages some Edd. of N. T. use byggja, but búa suits better: of a temporary abode, hann bjó í tjöldum, he abode in tents, Fms. x. 413. 2. a naut. term; þeir bjuggu þar um nóttina, they stayed, cast anchor during the night
http://lexicon.ff.cuni.cz/html/oi_cleasbyvigfusson/b0087.html
покорнѣйше благодарю
ещё:
Nú eru synir hans allir teknir ok í bönd reknir ok á brott leiddir.
í bönd reknir
á brott leiddir
какъ красиво перевести?
ЦитироватьВот все сыны его схвачены, и узами связаны, и в полон уведены.
Есть же русский перевод Саги о Вольсунгах:
http://norse.ulver.com/src/forn/volsunga/ru.html
Þeir gera þann mála með sér, at þeir skuli til hætta, þótt sjau menn sé, en eigi framar
Господа, а какъ haetta стало значить:
И положили они меж собой уговор нападать, если будет до семи человек, но не более
?
Цитата: Versteher от августа 31, 2012, 14:46
Þeir gera þann mála með sér, at þeir skuli til hætta, þótt sjau menn sé, en eigi framar
Господа, а какъ haetta стало значить:
И положили они меж собой уговор нападать, если будет до семи человек, но не более
?
Уговор - máli (http://lexicon.ff.cuni.cz/html/oi_cleasbyvigfusson/b0417.html), til hætta - нападать:
HÆTTA, t, to risk, stake, with dat., Hm. 106; hætta út mönnum sínum, Sd. 153; hætta til þess virðing þinni, to stake thy honour on it, Eg. 719; hættið þit ok mestu til hversu ferr, Nj. 49; litlu hættir nú til, there is but small risk, Fms. vi. 243: absol., hefir sá er hættir, he wins who risks, 'nothing venture nothing have,' Bjarn. 7, Hrafn. 16. 2. with prepp.; hætta á e-t,
to venture on a thing (áhætta, q.v.), Nj. 48; hætta á vald e-s, Fms. xi. 285:
h. til e-s, id., Eg. 57, Nj. 73; eigi veit til hvers happs hættir, Sturl. iii. 228; kvað þar hóflangt til hætta, 44.
http://lexicon.ff.cuni.cz/html/oi_cleasbyvigfusson/b0306.html
:UU:
Nú líðr eigi langt, áðr Sigmundr vill leita til föðurhefnda, ef svá vildi takast. Ok nú fara þeir í brott frá jarðhúsinu einnhvern dag ok koma at bæ Siggeirs konungs síð um aptan ok ganga inn í forstofuna, þá er var fyrir höllinni, en þar váru inni ölker, ok leynast þar.
Drottningin veit nú, hvar þeir eru, ok vill hitta þá. Ok er þau finnast, gera þau þat ráð, at þeir leitaði til föðurhefnda, er náttaði.
Господа, почему-же thau, когда говорится о Мужахъ?!
Цитата: Versteher от сентября 15, 2012, 18:18
Nú líðr eigi langt, áðr Sigmundr vill leita til föðurhefnda, ef svá vildi takast. Ok nú fara þeir í brott frá jarðhúsinu einnhvern dag ok koma at bæ Siggeirs konungs síð um aptan ok ganga inn í forstofuna, þá er var fyrir höllinni, en þar váru inni ölker, ok leynast þar.
Drottningin veit nú, hvar þeir eru, ok vill hitta þá. Ok er þau finnast, gera þau þat ráð, at þeir leitaði til föðurhefnda, er náttaði.
Господа, почему-же thau, когда говорится о Мужахъ?!
Предположу, что þau относится к мужам + drottningin, хотя в первом случае не исключаю путаницы с þeir.
покорнѣйше благодарю.
Ещё-съ:
..en þeir vakna við gufuna, er inni eru, ok þat, at höllin logar yfir þeim.
кажется, что слово: gufuna - значитъ: дымъ, но что это за слово такое?
Цитата: Versteher от сентября 23, 2012, 13:53
кажется, что слово: gufuna - значитъ: дымъ, но что это за слово такое?
gufa - пар, дым
не видно его въ моёмъ Altnordisches Glossar - но покорнѣйше благодарю..
ещё:
Ok er Helgi ferr frá orrostu, þá fann hann við skóg einn konur margar ok virðuligar sýnum, ok bar þó ein af öllum.
Что за слово чуднóе: einn. Einu - понялъ бы, одну дѣву видитъ: но einn и ein - что это в какомъ это родѣ и числѣ, и о комъ сказано - въ толкъ взять не могу..
Цитата: Versteher от сентября 29, 2012, 20:38
Ok er Helgi ferr frá orrostu, þá fann hann við skóg einn konur margar ok virðuligar sýnum, ok bar þó ein af öllum.
Что за слово чуднóе: einn. Einu - понялъ бы, одну дѣву видитъ: но einn и ein - что это в какомъ это родѣ и числѣ, и о комъ сказано - въ толкъ взять не могу..
einn в данном случае стоит в винительном падеже муж.р. ед.ч. и относится к skóg(r).
а второй ein - съ одной N ?
já? hvat já? :) ek spýrdi, til hves hyrde that andra ordthit medh einu N. That fryma hyr til ordhs: skogr - ok that andra? ef vaeri er that hyrdi til ordhs - kona - thá skuldi thá vera: einu konu.
othr hví, vinn minn?
>þá fann hann við skóg einn konur margar ok virðuligar sýnum, ok bar þó ein af öllum.
Hvernig skilurðu þá setninguna "ok bar þó ein af öllum"? Hún þýðir að ein kvennanna var fallegri/betri en aðrar ("bar af öllum"). Þetta þýðir að "ein" er hér frumlag (подлежащее), sem á að vera í nefnifalli kvenkyns eintölu (им.пад. жен.р. ед.ч.). Endingin -u er aldrei notað í kvenkyni (fyrir utan veiku beyginguna): ein kona (N), einnar konu (G), einni konu (D), eina konu (A).
þöc sá micit frá Vorta hiálp!
ia, ec haefdi ecci scillit settninȝuna..
haer er þoc ein öður:
Ok þat spyrr Sigmundr konungr, at hún var við hans æði eða engi ella.
hvað er þat úttryccta orðit? hvað er conan við þaem manni?
en,
En Lyngvi konungr ok bræðr hans safna nú her at sér ok fara nú á hendr Sigmundi konungi, því at þeir höfðu jafnan minna hlut ór málum, þótt þetta biti nú fyrir.
thá orth eru af fin; er ek engi mundi gaeta, hvath thá heitti.
Hjördísi var ekit til skógar.
to eek - heitir: at auka; ella kennr ek eingi orth, sem kundu heita nockut líkt som eitt: ekja..
hvath er that for eitt orth?
Kæri Versteher, þú getur svarað mörgum af spurningum þínum sjálfur ef þú notar orðabók sem ég er margoft búinn að benda á (og þú getur fundið þýðingar á Völsunga sögu bæði á ensku og rússnesku til að bera saman við upprunalega textann - þetta þýðir þó ekki að þú megir ekki spyrja hér spurninga, sem þú ert alltaf velkominn að gera):
An Icelandic-English Dictionary, by Richard Cleasby and Gudbrand Vigfusson
http://www.ling.upenn.edu/~kurisuto/germanic/oi_cleasbyvigfusson_about.html
1. æði, i.e. œði, n. [óðr, m.], nature, disposition, mind, also manners, Lat. indoles; segðu þat, ef þitt œði dugir ok þú vitir, Vþm. 20; fremðar æði, Hallfred; grunlaust æði, Ad. 2; góðs æðis, of good manners, goodwill, kindness, Hm. 4; at hann er í æði sínu rétt sem aðrir menn, Nj. 13; var hann eigi í æði sem aðrir menn, Krók. ch. 7; læti heitir æði, Edda 110; hann hafði miök á sér kaupmanns æði, Fs. 24; hann var leikinn ok hafði ungmennis æði, Fms. vii. 291; þat er ekki við þitt æði, it does not suit thee, Ld. 298; þat er meirr við þitt æði, Grett. 143 A (hæfi, id.); hún var við hans æði, she was a match for him, Fas. i. 143; hand-æði, lát-æði.
http://lexicon.ff.cuni.cz/html/oi_cleasbyvigfusson/b0757.html
engi ella = engin önnur, ekki örðuvísi
("úttryccta" > feitletrað)
2. því at þeir höfðu jafnan minna hlut ór málum, þótt þetta biti nú fyrir - потому что они прежде постоянно довольствовались меньшей долей в делах (=уступали, проигрывали), хотя сейчас это было насущным/наболевшим
e-t bítr fyrir, something 'bites off,' i.e. is decisive, makes a thing impossible or out of question
http://lexicon.ff.cuni.cz/html/oi_cleasbyvigfusson/b0064.html
3. Hjördísi var ekit til skógar
ekit - pp. aka (D)