Главное меню
Мы солидарны с Украиной. Узнайте здесь, как можно поддержать Украину.

Па-беларуску

Автор Леонид, июня 24, 2004, 16:26

0 Пользователи и 7 гостей просматривают эту тему.

kakasiewicz

Цитата: iskenderТак они что, писали по-белорусски арабицей? Я-то думал, что они использовали свой тюркский язык (до его полной утери) и польский.

Кітабы — кнігі, напісаныя на беларускай мове ў арабскай абэцэдзе. Ствараліся кітабы з 16-га стагодзьдзя татарамі, што жылі ў Беларусі, у Вялікім Княстве Літоўскім ў 14-15 стагодзьдзях і паступова забыліся на сваю родную мову. Дзеля захаваньня рэлігіі яны вымушаны былі перакласьці Каран ды іншыя ісьлямскія кнігі на беларускую мову, захаваўшы пры гэтым арабскую абэцэду.
http://www.pravapis.org/art_kitab1.asp

Колькі трансьлітараваных урыўкаў з кітабаў: "Сюлейман казал собі палац вусокій збудова[ц]і... алі рыба одна мором плыне і стала... рэкла: - Господару Сюлеймане... пан Бог казал мні ў [ц]ебе йесь[ц]і піці просі[ц]ь. Сюлейман рэк: - Міла рыба. Праўда. Ото майеш што йесь[ц]і і пі[ц]і" (тэкст 17 стагодзьдзя); "Потым йешчэ варота адчынілісе... там відзеў адзін полк жанок... - Што гэтыйе на сьвеце чынілі? Ангел рэк: Малако свайе прэдавалі. У йіх усіх свае дзеці былі, свае пакінуўшы, чужыйе мамчылі" (тэкст 18 стагодзьдзя); "Што прас сон пабачыш. Калі сонца ўпатуху бачыць, гультайом будзе. Калі езьдзіць на караблі, абернецца, госьць будзе" (тэкст 19 стагодзьдзя).

http://www.pravapis.org/belarusian_al_kitab1.jpg

Добавлено спустя 29 минут 35 секунд:

Цитата: paul_kissЯк я зрозумів білоруською все пишеться максимально близько до вимови. То чи воно так насправді й читається, або виникають якісь зміни, ну там, редукція, наприклад?


Редукція є, але вона не "московська" (Парьнь, н' бульварт' свеж' з'вьзли!).
Зміняється якість гуку, але не його кількість. Ще треба додати, що, ясна річ, в різних місцевостях є варіанти. Але принцип тримається скрізь: "голосні не проковтваються, а зьміняються (що й передається на письмі)".

RawonaM

Цитата: kakasiewiczbelarusian_al_kitab1.jpg
Интересно... Я ни одного слова не узнаю.
Можно одну фразу написать кириллицей, чтобы я понял, как они пишут?

kakasiewicz

Аліф

Трэцяя беларуская абэцэда



Дасёньня абэцэда беларускіх мусульманаў друкавалася толькі тройчы ў выданьнях зь мізэрнымі накладамі — А.Антановічам у кніжцы "Беларускія тэксты, пісаныя арабскім пісьмом" (500 асобнікаў), 21-й кніжцы "Запісаў" Беларускага Інстытуту Навукі і Мастацтваў у Нью-Ёрку (1994) і "Беларуска-турэцкім размоўніку" (Нью-Ёрк, 1995).



Расчытаны намі Кітаб, які мы тутака прапануем Вашай увазе, гэткую абэцэду называе "аліфам", а яе знакі — "харфамі": "У аліфе 28 харфаў" (дадатковыя знакі для беларускай мовы аўтар Кітабу ня ўлічвае). Чаму "аліф"? Гэтак называецца першая літара арабскае абэцэды, а паходзіць гэтае слова ад назвы першае літары фінікійскага альфабэту — "алеф".

Ад яе паходзіць і назва першае літары грэцкага альфабэту, "альфа", дый само слова "альфабэт".

Мы прапануем надалей называць такі від беларускага пісьма «аліфам». Называць яго "арабіцай" неабгрунтавана, бо ён досыць значна адрозьніваецца ад абэцэды арабскае мовы.

Мы мелі сьмеласьць даць назвы некаторым літарам аліфу, якім дасьледчыкі дагэтуль не далі пэўнае назвы. Пры гэтым пільнаваліся звычайнай лёгікі (калі ёсьць літары "сад" і "зад", дык чаму не назваць падобную да іх літару, што пазначае гук "ц", літарай "цад"? Або да шэрагу літараў "даль", "заль" дадаць літару "дзаль"), а таксама пазычылі колькі назваў з пэрсыдзкае абэцэды дзеля яе зручнасьці і большага, чым у арабскай, падабенства зь беларускай мовай (датычыць літараў "ха з кропкай", "ваў", "гай-гаваз"). Для агаласовак — знакаў, што пазначаюць галосныя гукі, прыдуманыя новыя назвы, адпаведныя іх выгляду.

Убачыць практычнае прымяненьне аліфу вы можаце на пададзеным ніжэй тэксьце, які адпавядае аднаму з тэкстаў, друкаваных у кірылічным варыянце. Будуць пытаньні і прапановы — пішэце. Калі хто хоча навучыцца — вось колькі парадаў.

Пісьмо йдзе зьлева направа, зьверху ўніз. Пісаць амаль усе літары трэба разам, зважаючы на тое, што большасьць літараў у розных пазыцыях мае розныя формы. Вялікіх і малых літараў няма. Для нашай мовы, у адрозьненьне ад сэміцкіх моваў, у якіх аснова слова перадаецца зычнымі, а галосныя досыць няўстойлівыя, характэрная зафіксаванасьць і вызначанасьць галосных гукаў, а таму на пісьме беларускія мусульмане шырока выкарыстоўвалі для іх пазначэньня надрадковыя і падрадковыя знакі агаласовак. Трэба сказаць пра абсалютную неўпарадкаванасьць артаграфіі аліфнага пісьма — перапісчыкі пісалі так, як ім здавалася, што тое слова гучыць. Таму шукаць заканамернасьцяў у тагачасным аліфным правапісе — справа марная.

У беларускім аліфе ёсьць некалькі "з", "т", "с", "х", што ёсьць спадчынай арабскай мовы, дзе гэтыя літары пазначалі розныя гукі. У беларускай мове гэта тыя самыя гукі, хаця ў розных мусульманскіх беларускіх кнігах выкарыстоўваюцца розныя варыянты іх пазначэньня і сталая артаграфія адсутнічае. Як будзеце пісаць, трымайцеся нейкага аднаго варыянту. Калі гэтае пісьмо крыху распаўсюдзіцца, тады й выберам адзіны для ўсіх варыянт. Зважайце толькі на мяккасьць і цьвердасьць, бо ў аліфе, напрыклад, для мяккага і цьвёрдага "к" існуюць розныя літары.

Некаму нашая спроба ўпарадкаваньня аліфу падасца рэанімацыяй трупа. Аднак, нават калі ніхто і ня будзе ім пісаць, гэтая справа ўсё адно можа прынесьці карысьць, упарадкаваўшы напісаньне словаў ды імёнаў, што прыйшлі да нас з моваў, якія карыстаюцца арабска-пэрсідзкай графікай, у кірылічным і лацінкавым варыянце беларускае мовы. Тады ня будзе ваганьняў, пісаць Хусэйн ці Гусэйн, бо, згодна правілаў аліфу, першая літара — "ха", а не "гай-гаваз", і чытаецца яна як "х" — а значыць, і пісаць трэба толькі Хусэйн (і нельга называць іранскага паэта Хафіза Гафізам, бо яго імя таксама пішацца праз "ха"). А вось слова "джыгад", што сёньня пішуць як "джыхад", мае пісацца праз "г", бо ў аліфе пішацца праз "гай-гаваз". Гэтаксама маем пісаць Аллаг (хаця, дарэчы, гэтае імя Бога выкарыстоўваецца толькі ў арабскамоўнай частцы Кітабаў і ніколі ў беларускай). Таксама гэта дапамагло б і ў адназначным прачытаньні геаграфічных назваў. У расейцаў і ў эўрапейскіх народаў няма традыцыяў пісьма арабскімі літарамі, таму і даводзіцца ім прыдумляць розныя сыстэмы трансьлітарацыі. Але ж мы маем свой аліф, адпаведна і няма чаго нам вычварацца.

http://www.nn.by/2001/18/15.htm

RawonaM

Спасибо! Общая информация это хорошо, а вот как бы точно знать, что каждая буква значит.
Очень тяжело рассмотреть огласовки, маленькое разрешение, но попробую. Читаю первое предложение:
Каран?фу иди куз йури курмадизи (? наверное о, такого в арабском не существует).
Примерно так. Это кому-нибудь напоминает славянский язык? :)

Ревета

Цитата: paul_kissЯка чудова мова, виявляється!
Я на цю тему спеціяльно підписався, щоб читати дописи білоруською.
Вибачайте, що сам нею не пишу, бо я не вмію, хоча з того, що ви тут пишете я розумію все.

Те саме. :yes:
Отримую насолоду, читаючи білоруською. Зі студентських років люблю білоруську, маю збірки поезії та диски з піснями, проте не міг жодного разу заговорити: не мав нагоди, співрозмовника, навіть у Мінську чи Могильові (більше ніде не бував). Тож так і не навчився...:)

paul_kiss

:)

Скажіть, а що значить назва "Сябри"? Ну, "Пісняри" то ті, хто пісні співає, а "сябри"? І як однина від "сябри", "сябр"? 8)

Евгений

Цитата: Слоўніксябар
   приятель, друг
PAXVOBISCVM

RawonaM

Цитата: paul_kissСкажіть, а що значить назва "Сябри"?
В советском дневнике на первой странице было приветсвие на нескольких языках. "Юные друзья!" и текст на полстраницы. Потом "Юні друзі!" и "Юныя сябры!". Я это слово с тех времен помню. :)

Tayra Dariell

Цитата: Geist
Цитировать"Чалавек" будзе
А мяне што-та ўклінавала на слове "холоп", а вось як аказваецца яно ўсё проста!

Калі ўжо па-беларуску, то "халоп" (але не кажы так нікому, бо гэта нейкае слова зневажальнае). Не разумею, чаму ў слоўніку няма "чалавека". Нейкі то слоўнік не такі... :o І не "што-та", а "нешта" :)

Радзіміч!

Цитата: AmateurТочки над 'ё' в белорусском писать обязательно. И насколько я понимаю, союз 'i' никогда не переходит в 'й', как в украинском. Пожалуйста, поправьте, если ошибаюсь.
Цитата: vivНе зусім так, у некаторых выпадках можа пераходзіць у й, напрыклад "смех ды й гозде". Але абавязковага пераходу няма.

і не ненацісьнёнае ў ётавы гук пераходзіць ЗАЎСЁДЫ!!!

Напрыклад:
яна і ён= [jана j jон]
малако і хлеб=[малако j хл'эп]

Цитата: vivТак. Наконт заўсёды націскнога "ё" памыліўся. Але ненаціскным яно бывае здаецца толькі ў спалучэнні "ыё".

Дзіўна сказаў... :_1_17  Гуку О не націсьнёнага ў бел. мове ніколі нямашака..

Добавлено спустя 2 минуты 15 секунд:

Цитата: Paulus PauperisNiama słowa "razny",josć "rozny".U suczasnaj biełaruskaj litaraturnaj mowie "i" pasla hałosnych nikoli nie pierachodzić u "j",takaja zjawa moża spatkacca tolki w litaraturnych tworach,asabliwa w wierszach.

НЯПРАЎДА! Пераходзіць заўсёды і гэта артаэпічнае правіла бел. літ. мовы!

Добавлено спустя 4 минуты 19 секунд:

Цитата: kakasiewiczpaul_kiss пишет:
Як я зрозумів білоруською все пишеться максимально близько до вимови. То чи воно так насправді й читається, або виникають якісь зміни, ну там, редукція, наприклад?



Редукція є, але вона не "московська" (Парьнь, н' бульварт' свеж' з'вьзли!).
Зміняється якість гуку, але не його кількість. Ще треба додати, що, ясна річ, в різних місцевостях є варіанти. Але принцип тримається скрізь: "голосні не проковтваються, а зьміняються (що й передається на письмі)".

Дык а нашто кранаць гаворкі?
Возьмем літаратурную мову. Што важна: ненацісьнёных гукаў О, Е, Э ў бел. мове няма! Яны пярэйдуць у А.

Vertaler

Цитата: Радзіміч!Возьмем літаратурную мову. Што важна: ненацісьнёных гукаў О, Е, Э ў бел. мове няма! Яны пярэйдуць у А.
А як жа «рэжым» ды іншыя запазычаньня? :roll:
Стрч прст в крк и вынь сухим.

Paulus Pauperis

Ну дык яны ж запазычаныя!А пра "й":
гэта правiла для нацыяналiстау.
Заимствования гэта запазычаннi.

Радзіміч!

Цитата: Vertaler van TekstenА як жа «рэжым» ды іншыя запазычаньня?

Правіла пашыраецца й на словы пазычаныя.   :yes:  І гэта зусім натуральна! Дый запраўдны нозьбіт ня зможа йначай вымавіць слова.
"Э" захоўваецца адно ў правапісе параўнальна нядаўна пазычаных словаў.
У даволі даўных аканьне абзначаецца й на пісьме(гэтак, у 20-ыя пісалі яшчэ "літэратура", цяпер-жа літАратура).
Дый вядомая пастанова 33-ага году ў 10-ым(здаецца) пункце, канечне,
зьмяняе адно правапіс, у вымаўленьні прынцып аканьня-яканьне працуе.
Кажучы пра пазьнейшае, камісыя на чале зь Нілам Гілевічам, створаная СавМінам РБ, мела спаміж 15 спрэчных пытаньняў на абмеркаваньне грамадзкасьці 5-ым паставіла правапіс пазычаных словаў-у тым ліку перадаваньне аканьня-яканьня(да прыкладу, рэспубліка ці распубліка). Падрабязьней гл. "Літаратура і Мастацтва", 1993, 22 кастр. Што важна: правапіс(артаграфія), а не артаэпія, бо ейныя нормы заставаліся бязь зьменаў, а наймя аканьне-яканьне пашыралася й на вымаўленьне словаў пазычаных.
Такім чынам, пішам "рэжым", вымаўляем [ражым](дарэчы, маюцца ўжо заклікі
аўтарытэтных мовазнаўцаў пра пашырэньне на пісьме аканьня-яканьня ў пазычаных словах, таму можна
й пісаць ражым).

Добавлено спустя 8 минут:

Цитата: Paulus PauperisА пра "й":
гэта правiла для нацыяналiстау.

Ага! Маем-жа акадэмічныя выданьні "Вымаўленьне для нацыяналістых" і "Вымаўленьне для нармальных людзей". А яшчэ кажуць, што надовечы зьявілася й "Вымаўленьне для нацыстых", але я йшчэ на жыль не набыў....   :mrgreen:   :mrgreen:
А напраўду спадзяюся, што вашаць болей падобнай луты пісаць ня будзе...

Цитата: Paulus PauperisЗаимствования гэта запазычаннi

далёка лепей і слушней  "пазычэньне"

andrewsiak

прошу пiдказати якe-небудь об'єднання бiлорусiв у Києвi... а на додаток - ще й ресурси з "асаблiвасцей бяларускix гаворак".
Дзякуй!
той ще ся не вродив, щоб усім догодив.

ilja

Радзимич писал

"auperis wrote:   
Niama słowa "razny",josć "rozny".U suczasnaj biełaruskaj litaraturnaj mowie "i" pasla hałosnych nikoli nie pierachodzić u "j",takaja zjawa moża spatkacca tolki w litaraturnych tworach,asabliwa w wierszach.    


НЯПРАЎДА! Пераходзіць заўсёды і гэта артаэпічнае правіла бел. літ. мовы!"

И снова вы путаете свою мову с литературной, уважаемый.
На данный вопрос нашел интересный кусочек. Цитирую:
"У пачатку слова, калі папярэдняе слова канчаецца на галосны, замест (і) можа вымаўляцца (j) або (ji): да (j)вана ( да Йвана), на (ji)вацэвічы. Гэта датычыць і злучніка і; пасля галоснага ён можа вымаўляцца як (й): сястра (j) брат (сястра й брат). Аднак пры запаволеным тэмпе маўлення (у поўным, афіцыйным стылі) гук (і) ў гэтай пазіцыі звычайна захоўваецца: у Івана, сястра і брат."

От себя добавлю, что й часто встречается в поэтических произведениях, как правильно подметил ауперис. Замены і -- й і у -- ў здесь естественны.


Радзіміч пісаў:
Возьмем літаратурную мову. Што важна: ненацісьнёных гукаў О, Е, Э ў бел. мове няма! Яны пярэйдуць у А.

Вот пара примеров: верабЕй, вОзера, археалагІчны. Вот вам и неударный Е. После мягких :).

Вы писали:
" А яшчэ кажуць, што надовечы зьявілася й "Вымаўленьне для нацыстых", але я йшчэ на жыль не набыў...."
Как мне вас жаль.

Радзіміч!

Цитата: iljaснова вы путаете свою мову с литературной, уважаемый.
На данный вопрос нашел интересный кусочек. Цитирую:
"У пачатку слова, калі папярэдняе слова канчаецца на галосны, замест (і) можа вымаўляцца (j) або (ji): да (j)вана ( да Йвана), на (ji)вацэвічы. Гэта датычыць і злучніка і; пасля галоснага ён можа вымаўляцца як (й): сястра (j) брат (сястра й брат). Аднак пры запаволеным тэмпе маўлення (у поўным, афіцыйным стылі) гук (і) ў гэтай пазіцыі звычайна захоўваецца: у Івана, сястра і брат."

і дзе "настаўнік" бачыць незыходжаньне "інтересног кусочка" з мной напісаным?
У тым што я не напісаў пра асаблівасьці вымаўленьня запаволеным тэмпам?

Цитата: iljaВот пара примеров: верабЕй, вОзера, археалагІчны. Вот вам и неударный Е. После мягких .

товарищ адрозьневае гук(звук) і літару(букву)? Проста сьмешна! Мы на лінгвафоруме? :mrgreen:

Цитата: iljaКак мне вас жаль.

мне вас гораздо больше

ilja

Рад что вы ответили, Радимич. Приятно продолжить с вами дискуссию.

Радимич писал
"ilja wrote:   
снова вы путаете свою мову с литературной, уважаемый.
На данный вопрос нашел интересный кусочек. Цитирую:
"У пачатку слова, калі папярэдняе слова канчаецца на галосны, замест (і) можа вымаўляцца (j) або (ji): да (j)вана ( да Йвана), на (ji)вацэвічы. Гэта датычыць і злучніка і; пасля галоснага ён можа вымаўляцца як (й): сястра (j) брат (сястра й брат). Аднак пры запаволеным тэмпе маўлення (у поўным, афіцыйным стылі) гук (і) ў гэтай пазіцыі звычайна захоўваецца: у Івана, сястра і брат."    


і дзе "настаўнік" бачыць незыходжаньне "інтересног кусочка" з мной напісаным?
У тым што я не напісаў пра асаблівасьці вымаўленьня запаволеным тэмпам?"

А вот и более ранняя цитата
"і не ненацісьнёнае ў ётавы гук пераходзіць ЗАЎСЁДЫ!!!"

Как видим, "не заўсёды". Я решил уточнить, чтобы такие неточности не вводили участников в заблуждение. Часто это у вас встречается, уважаемый, что вы просто не пишете про что-то. И получается всякая непотребщина. Давайте уж писать про все особенности, а не только под те, что подпадают под ВАШУ модель языка.

Насчет ""інтересног кусочка"" – белорусы и сербы братья навек? Навек!!!!! :)

Вы писали
"ilja wrote:   
Вот пара примеров: верабЕй, вОзера, археалагІчны. Вот вам и неударный Е. После мягких .    


товарищ адрозьневае гук(звук) і літару(букву)? Проста сьмешна! Мы на лінгвафоруме?"

И вот еще более раннее
"Дык а нашто кранаць гаворкі?
Возьмем літаратурную мову. Што важна: ненацісьнёных гукаў О, Е, Э ў бел. мове няма! Яны пярэйдуць у А."
О, "товарищ" не поленился переключить клавиатуру
Точно, будем рассматривать не ваш язык, который вы штучно на основе старых словарей, грамматик, РС и собственного разумения создаете. А литературно нормализованный.
Начну с первого вопроса. Да, я отличаю звук от буквы.
Известно, что и в белорусском языке письмо не полностью фонетическое (как бы это не хотелось вам), но и фонематическое, и немного традиционное. Наверное, именно знание такой особенности белорусского языка и подвигло вас к высказыванию о том, что неударных звуков О, Е. Э нет. Но и здесь вы не совсем точны, и мое уточнение не следует рассматривать исключительно как попытку "наставить" вас, но сказать истину. А истина в том, что неударный звук Е в белорусском есть. И я вам привел примеры. Неужели вы не смогли их сами прочитать (затранскрибировать). Или вы в соответствии с последними указаниями партии и правительства уже и читаете их по особому (варабей, возяра, архаалагичны). А в заимствованиях не под ударением сохраняется и Э, что по-русски называется оборотным. Например: дэлегат, дэкан. Поверьте, они не только пишутся с неударной буквой Э, но и произносятся со звуком Э.
На второй вопроса, "на лингвофоруме ли мы?", отвечаю, что именно там. Значит, надо следить за своим языком, а то он заведет куда-нибудь.
(Е, Э – так, конечно, называть звук Э нельзя, но для простоты, и следуя вашему образцу (см. цитату) положим, что Е – это звук Э после мягких).

Вы писали:
"ilja wrote:   
Как мне вас жаль.   


мне вас гораздо больше"

Мне вас было жаль, потому что вы что-то там не добыли. Интересно, а почему вам меня жаль "гораздо больше". Вы сожалеете вместе со мной о тех интересных книгах, которые я или не могу найти, или не могу купить? Спасибо вам за сочувствие, таварыш ;););)

Радзіміч!

Цитата: ilja от октября  3, 2005, 03:29Давайте уж писать про все особенности, а не только под те, что подпадают под ВАШУ модель языка.

???


Цитата: ilja от октября  3, 2005, 03:29Вот пара примеров: верабЕй, вОзера, археалагІчны. Вот вам и неударный Е. После мягких .

Няпраўда! Ты ня ведаеш правілаў літаратурнага вымаўленьня. Усюды тут будзе гук, блізкі да [а], а не 'неударный Е'


Цитата: ilja от октября  3, 2005, 03:29Да, я отличаю звук от буквы.

Брава!

Цитата: ilja от октября  3, 2005, 03:29Известно, что и в белорусском языке письмо не полностью фонетическое (как бы это не хотелось вам), но и фонематическое, и немного традиционное. Наверное, именно знание такой особенности белорусского языка и подвигло вас к высказыванию о том, что неударных звуков О, Е. Э нет. Но и здесь вы не совсем точны, и мое уточнение не следует рассматривать исключительно как попытку "наставить" вас, но сказать истину. А истина в том, что неударный звук Е в белорусском есть. И я вам привел примеры. Неужели вы не смогли их сами прочитать (затранскрибировать). Или вы в соответствии с последними указаниями партии и правительства уже и читаете их по особому (варабей, возяра, архаалагичны).

:o  :green: no comment

Цитата: ilja от октября  3, 2005, 03:29А в заимствованиях не под ударением сохраняется и Э, что по-русски называется оборотным. Например: дэлегат, дэкан. Поверьте, они не только пишутся с неударной буквой Э, но и произносятся со звуком Э.
На второй вопроса, "на лингвофоруме ли мы?", отвечаю, что именно там. Значит, надо следить за своим языком, а то он заведет куда-нибудь.

пра Э я ўжо крыху вышэй пісаў. Паўтараць ня буду.

Цитата: ilja от октября  3, 2005, 03:29(Е, Э – так, конечно, называть звук Э нельзя, но для простоты, и следуя вашему образцу (см. цитату) положим, что Е – это звук Э после мягких).

:up: Признайтесь:вы гений?

Цитата: ilja от октября  3, 2005, 03:29Мне вас было жаль, потому что вы что-то там не добыли. Интересно, а почему вам меня жаль "гораздо больше". Вы сожалеете вместе со мной о тех интересных книгах, которые я или не могу найти, или не могу купить? Спасибо вам за сочувствие, таварыш ;););)

Колькі табе гадоў?

ilja

Радимич писал
«Quote from: ilja on Monday, October 03, 2005, 04:29:44
Давайте уж писать про все особенности, а не только под те, что подпадают под ВАШУ модель языка.

???»
Имелось в виду то, что вы создаете свою модель языка (вы, это все те, кто использует язык на основе тарашкевицы, а так же те, кто с упоением находит интересные слова в своем диалекте, считая, что раз так говорят в моей деревне, значит так правильно).



Вы писали
«Quote from: ilja on Monday, October 03, 2005, 04:29:44
Вот пара примеров: верабЕй, вОзера, археалагІчны. Вот вам и неударный Е. После мягких .

Няпраўда! Ты ня ведаеш правілаў літаратурнага вымаўленьня. Усюды тут будзе гук, блізкі да [а], а не 'неударный Е'»
Моя цитата «Или вы в соответствии с последними указаниями партии и правительства уже и читаете их по особому (варабей, возяра, архаалагичны)»
По-видимому, вы так и говорите.
Кто бы говорил про правила литературного произношения. Пишете тарашкевицей, говорите не на литературном языке и неправильно, и при этом рассказываете мне как правильно произносить.

Так как прошло время, проглядел свои прошлые сообщения.
«Радзіміч пісаў:
Возьмем літаратурную мову. Што важна: ненацісьнёных гукаў О, Е, Э ў бел. мове няма! Яны пярэйдуць у А.

Вот пара примеров: верабЕй, вОзера, археалагІчны. Вот вам и неударный Е. После мягких .»

Для свядомого Радимича поясняю.
Вы в своем предыдущем посте Thursday, June 09, 2005, 02:44:50 так и написали. Т.е. вы утверждаете, что в белорусском литературном языке нет неударного звука Е.
Я вам привел примеры, а вы, оказывается, произносите не так, как это принято в литературном произношении, но по своему, по-бульбяшскому, в лучших зарубежных традициях. Но от того, как вы произносите в своем собственном произношении отдельные звуки, литературное произношение не изменится. А в нем неударный звук Е есть. Особенно часто он встречается в заимствованных словах. Вот еще примеры «герой», «аперацыя». Такие примеры можно продолжать и продолжать.
Поверьте, я понимаю, что с точки зрения вашего бульбяшского диалекта вы скорее всего правы, ведь вы здесь последовательно подгоняете язык под придуманные вами правила (точнее под некоторые закономерности, охватывающие большую часть языка вы стараетесь подогнать оставшуюся часть). Но одно дело ваш диалект, диалект вашей деревни, диалект белорусов белосточчины или виленщины, а другое – литературный язык.

Подводя итог всему сказанному. Ваше утверждение о том, что в белорусском языке нет неударного звука Е противоречит приведенным мною примерам – значит ошибочно.

Если вы потрудитесь зайти в библиотеку и взять там книгу под названием «Беларуская граматыка» в двух частях издательства «Наука и техника», то, думаю, найдете там то, что я стараюсь вам растолковать.

Вы пишете
«Quote from: ilja on Monday, October 03, 2005, 04:29:44
Да, я отличаю звук от буквы.

Брава!»
Спасибо, всегда рад, когда хвалят мои скромные умения ;)

Вы пишете
«Quote from: ilja on Monday, October 03, 2005, 04:29:44
Известно, что и в белорусском языке письмо не полностью фонетическое (как бы это не хотелось вам), но и фонематическое, и немного традиционное. Наверное, именно знание такой особенности белорусского языка и подвигло вас к высказыванию о том, что неударных звуков О, Е. Э нет. Но и здесь вы не совсем точны, и мое уточнение не следует рассматривать исключительно как попытку "наставить" вас, но сказать истину. А истина в том, что неударный звук Е в белорусском есть. И я вам привел примеры. Неужели вы не смогли их сами прочитать (затранскрибировать). Или вы в соответствии с последними указаниями партии и правительства уже и читаете их по особому (варабей, возяра, архаалагичны).

   no comment»

Мне вот интересно, вы не можете прокомментировать потому что не поняли форуму сообщения или его содержания. Если не поняли форму, то извините, перевода не будет. А если не поняли содержания – очень жаль.
А может вы не хотите комментировать, потому что полностью согласны?
А может наоборот, вы полностью несогласны.
Например, вы, такой сведущий в белорусском, не согласны, что часть белорусских слов пишется в соответствии с фонетическим принципом, часть – с фонематическим, и часть – с традиционным?
Может, вам нужны примеры? А может, вы не знаете,  что такое фонематический и традиционный принципы?
Фонетической принцип, я думаю, вам понятен.
Фонематический принцип
збіраць -збор, спіць – спаць, мосцік – мост.
сшытак, бясшумны, грузчік, збіраешся, на речцы
у лодцы, у вопартцы, лётчык, дакладчык
каўказскі, чэшскі, гарадскі,
Без радасці, не быў
Какие слова подчиняются традиционному принципу, я думаю, вы сами догадываетесь. Ох, сколько копей сломали в начале 90-х вокруг этих числительных. Но уж вы-то, наш свядомый, пишете их так, как надо (с вашей точки зрения, естественно). :):):)


Вы писали
«Quote from: ilja on Monday, October 03, 2005, 04:29:44
А в заимствованиях не под ударением сохраняется и Э, что по-русски называется оборотным. Например: дэлегат, дэкан. Поверьте, они не только пишутся с неударной буквой Э, но и произносятся со звуком Э.
На второй вопроса, "на лингвофоруме ли мы?", отвечаю, что именно там. Значит, надо следить за своим языком, а то он заведет куда-нибудь.

пра Э я ўжо крыху вышэй пісаў. Паўтараць ня буду.»

Так значит, про Э вы уже писали. Не хотите повторяться? Зря. Ладно, я уже привел эту вашу цитату. Так значит, повторюсь еще раз, звука Э безударного в белорусском нет?
А как же примеры, Радимич? Или вы, как в случае с Е, произносите «дакан», «далегат».
О бедная мова, что с тобой делают те, кто на словах за тебя радеет...


Вы писали:
«Quote from: ilja on Monday, October 03, 2005, 04:29:44
(Е, Э – так, конечно, называть звук Э нельзя, но для простоты, и следуя вашему образцу (см. цитату) положим, что Е – это звук Э после мягких).

 Признайтесь:вы гений?»
Нет, конечно.
Здесь я хочу еще раз объяснить. Вы и я пишем о звуках Е и Э. Но в литературе, которой я пользуюсь, считают, что есть один звук переднего ряда среднего подъема Э. Такие его разновидности как 'Э (Е) і Э определяются его позицией перед мягкими и твердыми согласными соотвественно. Это упрощенно, но этим пользуются другие, сможем и мы.

Вы писали
«Quote from: ilja on Monday, October 03, 2005, 04:29:44
Мне вас было жаль, потому что вы что-то там не добыли. Интересно, а почему вам меня жаль "гораздо больше". Вы сожалеете вместе со мной о тех интересных книгах, которые я или не могу найти, или не могу купить? Спасибо вам за сочувствие, таварыш


Колькі табе гадоў?»

Ой мало, дяденька, осьмой пошел ;)
А тебе это важно??? Ты по сути отвечай лучше, а не ищи куда увильнуть.
Книг непрочитанных действительно много. Даже тех, что удалось приобрести.

VANJA

Скажыце калі ласка, я трошкі  беларускай мовай займаюся, то мяне цікавіць як беларусы прамаўляюць "ы" - бліжэй да ўкраінскага "и" або да рускага "ы"?  :)

Shine On You Crazy Diamond – R.I.P.  6.1.1946. – 7.7.2006.

Amateur

Цитата: VANJA от декабря 24, 2005, 14:08
Скажыце калі ласка, я трошкі  беларускай мовай займаюся, то мяне цікавіць як беларусы прамаўляюць "ы" - бліжэй да ўкраінскага "и" або да рускага "ы"?  :)
Таксама, як расейскае ы.  :)

Радзіміч!

2Ilja

Колькі  табе разумніку яшчэ разоў паўтарыць, што ты пішаш нясусьветную брахню??  :wall: Хаця не, гэта не брахня! Калі дакладна карыстацца тэрмінамі, то гэта няпраўда. Бо на тваё роднай мове з гледзішча псыхалёгіі няпраўда гэта "высказывание, основанное на искреннем заблуждении говорящего или на его неполном знании о том, о чем он говорит"
Бо я гляджу, што ты й напраўду ўсё вымаўляеш, як напісана, гэта значыць [сшытак] замест [шшытак], [н'е буду ] заместа [н'а буду],[воз'ера] заместа [воз'эара], [у лодцы]заместа [у лоццы], [чэшскі] заместа [чэскі] і г.д.  :down:
Я табе пра абразы, а ты пра гарбузы! Я табе пра артэпічныя правілы, а ты мне пра артаграфічныя! Будзь добры, сьпярша мову лепей вывучы, а то чытаць твае развагі сьмешна! 


Яўген

Вітаю, шаноўнае спадарства!

Прачытаўшы старонкі тэмы, адкажу на пытанне, ці ёсць "ў" мяккім зычным. Не, гэта не так. "Ў" - зычны цвёрды. А "й" - мяккі.
Што да пераходу "і" ў "й" пасля галосных, дык яно існуе, але не абавязковае ні ў класічным правапісе, ні ў афіцыйным.

Яўген

http://www.pravapis.org/pravapis2005.asp - класічны правапіс, нарамаванне 2005 года

Калі будуць узнікаць пытанні, звяртайцеся. Валодаю абодвума існымі правапісамі.

Krymchanin

Привіт, шановні сябри! Як справи? Як дискусія про правопис та вимовлення?
Vatanım Qırım!

Быстрый ответ

Обратите внимание: данное сообщение не будет отображаться, пока модератор не одобрит его.

Имя:
Имейл:
Проверка:
Оставьте это поле пустым:
Наберите символы, которые изображены на картинке
Прослушать / Запросить другое изображение

Наберите символы, которые изображены на картинке:

√36:
ALT+S — отправить
ALT+P — предварительный просмотр