Взаимопонимаемость тюркских языков.

[true]

Зато в татарском и туркменском алфавитах нет қ и ғ. Так что берите казахский - там всё есть. 

Можно и казахский, но дело в том, что в хорезмском, как и в туркменском қ и ғ не несут смыслового значения, а значит этим можно пренебречь.  Вот долгие гласные - да, проблема, смысл только в контексте.

[kanishka]

Вполне понятно.

[true]

Вполне понятно.

Понятно, потому что Хусан отобразил узбекским алфавитом. А как узбеки понимают хорезмский диалект я уже видел в этой теме http://lingvoforum.net/index.php/topic,49066.0.html

[kanishka]

И что вы там видели?

[true]

И что вы там видели?

Всего лишь небольшую проблему, узбеки не смогли понять простенькую песенку хорезмского маскарабаза, даже хорезмиец Хусан не вполне точно ее перевел. Это к тому, что огузский говор очень интересное явление. Не смотря на термин, он так же далек от огузких, как и от кипчакских. Или карлукских. Разочаруйте меня...

[kanishka]

Вообще-то там над одним словом спорили.

[Türk]

Как понимаете это:
Ар билан хотин жанжаллашиб қолибдила. Озоннан бари гаплашмаптила.
Бир нарса гарак бўса қоғоза ёзиб барадаканла.
Гечда ар хотинина "Озонда эрта туриб гетишим гарак. Мани сат 6 да туриз" даб ёзиб барибди.
Ётибдила. Озонда ар турса сат 10 бўлиб гетибди акан. Уйда ҳеч ким йўқ.
"Ҳов хороп навчун туризмади мани" - даб туржак бўса устинда бир қоғоз ётибди.
Ўқиб гўрса: "Туринг. Сат 6 бўлди" даб ёзилған акан.

мне как азербайджанскому тюрку этот анекдот понятен.

[Dana]

Вопрос возник к нашим азербайджанцам — а насколько вы понимаете османский?

Türkîde turunc dediğimiz mîveye Farisî'de narenc denir. Portakal derler, İstanbul'da şekerden leziz zuhur etmeye başladı. Hatta nev-zuhur Frenk hekimleri 'Asitane sahil-i bahr ve ahalisi et'ime-i mütenevvia ile aluf ve fesad-ı dem hasebiyle iskorpit illetine mübtelalardır. Elbet beher yevm bir dane portakal ekli lazımdır ve vacibdir.' Maa-haza kendüleri illet-i müstekreh-i frengîden muallel olup bahusus oldukları arzda portakalı ancak kibarı görebildiğinden Asitane'de kesreti kendülerini hayran eylediğinden hezeyan-ı gûna-gûn ederler. Maa-haza alil-ül mizac olan ihvana muzır olmak melhuzdur

Например, такой текст.

[kanishka]

Не считая нескольких арабизмов, вполне понятно большинству тюрков.

[Zhendoso]

Не считая нескольких арабизмов, вполне понятно большинству тюрков.

Вам хорошо, у Вас, в языке, наверное, много арабо-фарсизмов осталось. А я только понял, что какой-то турецкий фрукт турунч в Персии наренчем зовется, а дальше у меня от обилия варваризмов голова сломалась 
Хотя вопрос был не к нам, а к азербайджанцам.

[kanishka]

Норинж и пўртаҳол - апельсин, иногда и мандарин.

Ну дык если не арабизмы, какие отклонения от сферического турецкого?

[Zhendoso]

Норинж и пўртаҳол - апельсин, иногда и мандарин.

Ну дык если не арабизмы, какие отклонения от сферического турецкого?

Мне не повезло в жизни - мое знакомство с турецким произошло посредством зеленообложечного учебника, в которой автор (реинкарнация Ататюрка, не иначе) заклеймил лязимы-мазимы, благославив лишь гереки-мереки 

[kanishka]

Да, и меня пытались обмануть

[Türk]

Вопрос возник к нашим азербайджанцам — а насколько вы понимаете османский?

Türkîde turunc dediğimiz mîveye Farisî'de narenc denir. Portakal derler, İstanbul'da şekerden leziz zuhur etmeye başladı. Hatta nev-zuhur Frenk hekimleri 'Asitane sahil-i bahr ve ahalisi et'ime-i mütenevvia ile aluf ve fesad-ı dem hasebiyle iskorpit illetine mübtelalardır. Elbet beher yevm bir dane portakal ekli lazımdır ve vacibdir.' Maa-haza kendüleri illet-i müstekreh-i frengîden muallel olup bahusus oldukları arzda portakalı ancak kibarı görebildiğinden Asitane'de kesreti kendülerini hayran eylediğinden hezeyan-ı gûna-gûn ederler. Maa-haza alil-ül mizac olan ihvana muzır olmak melhuzdur

Например, такой текст.

честно говоря там столько арабизмов и фарсизмов что трудно понять все, но современный азербайджанский турок поймет этот текст чуть лучше чем турецкий турок.

[Dana]

честно говоря там столько арабизмов и фарсизмов что трудно понять все, но современный азербайджанский турок поймет этот текст чуть лучше чем турецкий турок.

Я так и подумала, всё же в азери фарсизмов и арабизмов значительно больше.
Хотя вот персидские изафеты поставят в тупик любого турка — и анатолийского и азербайджанского. В этом тексте их ещё не много.
Честно скажу, читать классические османские тексты — это жесть.

[Türk]

честно говоря там столько арабизмов и фарсизмов что трудно понять все, но современный азербайджанский турок поймет этот текст чуть лучше чем турецкий турок.

Честно скажу, читать классические османские тексты — это жесть.

а вы это попробуйте понять: 


писмо сефевидского шаха султан хусейна (годы правления 1694-1722 гг.) польскому королью августу сильному:

Feredrik Eksedus!


Poloniya və Litvaniya və Rusiya və Purusiya və Masqaviya və Samceya və Kiyeviya və Latiniya və Podoliya və Simoleniya və Severiya və Qerzeqoviya vilayətlərinin iqballı qıralı, həzrətlərinin dostluq və vila məratibini mühtəvi və sidq və səfa mərasiminə mübtəni olan gül qonça-yi kitab-i müşgin niqab və şükufə-yi râqimə mualifət intisabları, birər hin-i güzində, kim həzrət-i kibriya-yi cəllə və ə'la əltaf-i biintiha və ə'tâf-i bihədd və ihsasıyla bâl-i səfa məalımız şâx və bâlında nişat-i bəlabilinin nəva-yi fərəhəfzası işbu səltənət-i gərdun e'tila həvaxahları üçün âfət-i huş və inbisat, ənadilinin təranə-yi qəmzüdası bu süddə-yi səniyyə-yi fələkfərsa dövlətcuylarına bâ'is-i ihtizaz-i ruh və guş idi.


İrəm bunyan olan məhfil-i ə'la və cənnət nişan görülən bəzm-i dilgüşamızda Yə'qub Norvikis vəsiləsi ilə xəndan və ətirfişan olmaqla, mə'ani-yi rəngin və məzâmin-i dilnişini, vidad əsasına istihkam və ülfət və ittihad binasına təşyid-i malakəlam verməkdən qeyri, mərqum-i xâmə-yi muvafiqət və iltiyam olan nâmə-yi mualifət ixtitamlarında məstur olunan, rəsul-i mov'udları şərəf-i huzur və Movfur ul-hubur və əhvâl-i xeyr numudları əda etdikdən sonra, muanisət və muvalat ləvazimi səvâlif-i övqatdan ziyadə zuhura gəldiyi mərkuz-i xâtir-i xorşid nurum olub və məzkur olunan Yə'qub dərgah-i iqbal və bârgah-i cəlalımı busəgah-i ədəb və âdab edib, məkârim-i dərya nəval-i qaanidən kâmrəva və məmnun və cânib-i izzət-i məqrunlarına övn-i əzid ilə övdət üçün şərəfyab-i izn-i humayun oldu.


Ol qıral-i sâhib iclal dâyima həzrətlərinin şân-i âliləri irtifa' və mərtəbə, və məkanları izdiyadına himmət-i bülənd-i xâqani təəllüqün, və vudd və vula ərkanı iştiyadı və sidq və səfa bəsatı bəst və güşadına, nəhmət-i fələk peyvənd-i xosrovani mə'tuf bulduğun bilib, məknunât-i bâl və məqasid və âmâlları nə olsa yegânəlik üzərindən nigâriş pəzir-i kilk-i məvəddət məal edərlər, kim dostanə təvəccühümüzlə şərəf ənduz-i incah və əncam ola!


Əvaqib-i umur muqtəza-yi riza-yi xâliq-i ənam ilə xeyr və savaba qərin buyurula!

[Alexandra A]

Elbet beher yevm bir dane portakal ekli lazımdır ve vacibdir.'

أَلْبَتَّه بِهَر يَوْم بر دَانَه بورتوكال أَكْلي لَازِم در و وَجِيب در

Конечно к каждому дню еда одной штуки апельсина нужная есть и обязательная есть.

Вот это я смогла разобрать точно. Остальной текст - только отдельные слова.

[Alexandra A]

Когда я пыталась разобрать этот текст про апельсин - я часто вспоминала некоторыми словами тех одарённых гениев которые вздумали переписать османский текст латиницей.

Ну издевательство это!

[Dana]

Остальной текст - только отдельные слова.

А самое первое предложение?

[Alexandra A]

Остальной текст - только отдельные слова.

А самое первое предложение?

توركي ده تورونج ديدكمز ميوه فارسي ده نارنك ...

Я не знаю что такое, и как пишется, слово *denir*

И не могу понять:

В турецком (языке?) цитрусовый наше говорение (называние?) в фрукте персидского мандарин ... ?

Не могу понять прежде всего изафет miveye Farisi - фрукт персидского языка?

[Alessandro]

Вот вам совсем суровый образчик:

Bu 'abd-ı faqîr ekser-i ahyânda mütalâ'a-i kütüb-i tevarix ü siyer ve mülâhaza-i menâqib-i selef-i ehl-i esere mâil ü mecbur olub qıra'at itdigim kütüb ü fiâtda vüzerâ-i lirâm ve meşâyix-ı a'zâm ve 'ulema-i i'lâm hazeratınıñ leâlî-i terâcim-i ahvalleri dest-yâr-ı xâme-i ihtimâm-ı erbab-ı himem ile keşîde-i intizâm qılınmış olub ol gürûh-ı enbûhdan Qırımda, Bâğçesarây 'âleminde ğonce-i murâd-ı fuâdları güşâde olan xanân-ı Cengiz nijâd ita'at-ı mu'tâdeden rûz-nâmçe-i ahvalleri zabtına taqayyud olunmadığından, şirâze-i mecmua-i silsileri mânend-i gül-i xazân-dîde-i perîşân, ve ekseriniñ esâmîsi bile kemgerde sehv ü nisyân olmaq derecesine resîde olmağle "Ğamdan ölmem, qorqarım – ğayret helâk eyler beni" mefâdince bâ'is-i hareket-i 'ırq- ı ğayret olmağle dua-i hayra sebeb olur emniyesile ahval-i Qırım ve tatarları hâkî olan tevarixından Hayder zâde tarixından, ve Riza Efendiniñ "Es-seb 'üs-seyyâr" nâm tarixından ve yine Qırımî Ğaffûrî, ve Hurremî Çelebi ve 'Abd 'ül-Veli Efendi tarixından, ve Şeyx Muhammed Efendi mecmuasından ve saire dest-res olduğum mecmualardan intixab olunaraq lafz-ı Gerâyıñ esâmî-i xanân u selâtîne izâfe olunmasına bâ'is ve bâdî olan Haccî Gerây xanıñ tercimesinden ibtidâ ve 1215 sâli hilâlinde intiqâl-i dâr-ı beqâ eden Baxt Gerây xanıñ tercimesine qadar 'alâ tariqi l-icmâl "Hadîqa-i vüzerâ" tarzında zafer-yâb olan ahvalleri zabt ve terqîmine ictisâr olunub, işbu 1226 sâl-i xuceste fâli rebî 'ül-âxiri ki, âxir-i fasl-i rebi'dir tekmile müyesser olub, "Gülbün-i Xanân" tesmiyye olunmuştur.

[Alexandra A]

Portakal derler, İstanbul'da şekerden leziz zuhur etmeye başladı

بورطوقال درلر, اسطنبول ده شكردن لذيذ زوهور ايتمه يه باشلدي

Апельсины собирающие, в Стамбуле из сладости вкусного захара делание начали

[Alexandra A]

Вот вам совсем суровый образчик:

Bu 'abd-ı faqîr ekser-i ahyânda
mütalâ'a-i kütüb-i tevarix ü siyer ve mülâhaza-i menâqib-i selef-i ehl-i esere
mâil ü mecbur olub qıra'at itdigim kütüb ü fiâtda vüzerâ-i lirâm ve meşâyix-ı
a'zâm ve 'ulema-i i'lâm hazeratınıñ leâlî-i terâcim-i ahvalleri dest-yâr-ı
xâme-i ihtimâm-ı erbab-ı himem ile keşîde-i intizâm qılınmış olub ol gürûh-ı
enbûhdan Qırımda,

Это крымский?

Не османско-турецкий?

[Alessandro]

Не османско-турецкий?

Османский, османский. Просто записан не в стандартной турецкой орфографии, а на крымский манер - с использованием добавочных букв Q, Ñ и X (в крымскотатарском, правда, буквы X нет) и аккуратным соответствием гъайн = ğ, геф = g.
Это сочинение "Розовый куст ханов" Халима Герая - представителя лишённой к тому момента страны и престола крымской династии. Написано в начале XIX века.

[Alexandra A]

Османский, османский. Просто записан не в стандартной турецкой орфографии, а на
крымский манер - с использованием добавочных букв Q, Ñ и X (в крымскотатарском,
правда, буквы X нет) и аккуратным соответствием гъайн = ğ, геф = g.

Кто записывал?